Μερικες πληροφοριες για την διαφημιστικη φωτογραφια

Συχνά ο όρος διαφημιστική φωτογραφία χρησιμοποιείται για οτιδήποτε φωτογραφίζεται για να προωθήσει κάποιο προϊόν ή υπηρεσία. Εάν αναλύσουμε λίγο την γενικότερη έννοια θα καταλήξουμε σε κάποιες κατηγορίες φωτογραφίας που απαιτούν διαφορετικές δεξιότητες και εξειδίκευση.

1.Διαφημιστική φωτογραφία. (concept)

O όρος αφορά στην εκτέλεση μίας ιδέας η οποία θα προωθήσει ένα προϊόν ή μια υπηρεσία χωρίς απαραίτητα να είναι το ίδιο το προϊόν στο επίκεντρο.
Σε αυτή την περίπτωση ο φωτογράφος σε συνεργασία με την διαφημιστική εταιρεία του πελάτη επεξεργάζονται την ιδέα (concept) και καταλήγουν σε κάποιους κανόνες (guidelines) που θα πρέπει να εφαρμοστούν στην τελική εικόνα.
Παράδειγμα.
Έχουμε μια εταιρεία αθλητικών παπουτσιών που θέλει να επικοινωνήσει το νέο της προϊόν, ας το ονομάσουμε “moonwalk”. Είναι παπούτσια για τρέξιμο με κάποια νέα ευρεσιτεχνία για απόσβεση κραδασμών.
Η ιδέα είναι: μια κοπέλα με φουτουριστικά ρούχα, να τρέχει σε μια βάση στο φεγγάρι. Η κοπέλα πρέπει να δείχνει άνετη και χαρούμενη και το περιβάλλον να είναι κατασκευή από γυαλί και μέταλλο. Πρέπει να βλέπουμε στο βάθος ένα σεληνιακό τοπίο και να γίνεται ξεκάθαρο ότι η τοποθεσία είναι μία βάση στην σελήνη.

Ο φωτογράφος σε συνεργασία με την διαφημιστική θα πρέπει να αποφασίσουν για τον τρόπο της υλοποίησης της ιδέας: Από το μοντέλο, τα ρούχα μέχρι το εάν θα πρέπει το τελικό αποτέλεσμα να αποτελείται από πραγματικές φωτογραφίες σε σύνθεση (photoshop), ή κατασκευή 3D.
Στην συνέχεια θα πρέπει να γίνει επικοινωνία με ειδικούς όπως για παράδειγμα 3D artist, location manager για να αποφασιστεί ποια είναι η καλύτερη λύση .
Θα πρέπει να γίνει casting για επιλογή μοντέλου και συνεργασία με makeup artist, στυλίστα και σε κάποιες περιπτώσεις κομμωτή.
Εδώ η συμμετοχή του φωτογράφου δεν είναι μόνο στο να τραβήξει το μοντέλο και το περιβάλλον. Ανάλογα με το προσχέδιο που θα δημιουργήσουν οι καλλιτέχνες της διαφημιστικής, θα πρέπει να προσθαφαιρέσει στοιχεία ώστε να κάνει την τελική εικόνα να φαίνεται ρεαλιστική φωτογραφία και όχι εικονογράφηση, να έχει σωστές προοπτικές και φωτισμό και να προβλέψει προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν στην τελική εκτέλεση. Είναι αναμενόμενη η συνεισφορά του σε ιδέες που μπορεί να βελτιώσουν το αποτέλεσμα .

Το ίδιο το προϊόν (παπούτσια) εδώ είναι το μικρότερο στοιχείο στην εικόνα μας. Ο σκοπός δεν είναι να δει ο κόσμος το ίδιο το παπούτσι αλλά να καταλάβει την ιδέα και να πάρει το μήνυμα ότι αυτά τα παπούτσια έχουν σχεδιαστεί ενάντια στην βαρύτητα και ότι η τεχνολογία τους έρχεται από το μέλλον.
Ένα pack shot και το σήμα της εταιρείας θα συμπληρώσουν την εικόνα.
Ο ρόλος της φωτογραφίας εδώ είναι να πει την ιστορία με τέτοιον τρόπο ώστε να την αποκωδικοποιήσει ο καταναλωτής κερδίζοντας το ενδιαφέρον του και χωρίς να υποτιμά την αντίληψή του.

Τα κλειδιά στην παραγωγή της διαφημιστικής φωτογραφίας είναι η συνεργασία, η προνοητικότητα, η γνώση σε ικανοποιητικό βαθμό των δυνατοτήτων των εργαλείων 3D και photoshop και η δημιουργική φαντασία. Eπίσης, δεξιότητες εικονογράφησης είναι πολύ χρήσιμες όπως και η άριστη γνώση τεχνικών φωτογράφισης.
Η διαφημιστική φωτογραφία δεν είναι δουλειά ενός ανθρώπου χρειάζεται καλή επιλογή συνεργατών και αρμονική επικοινωνία, πολλές φορές το κόστος της παραγωγής μίας τέτοιας φωτογράφισης είναι στα όρια του τηλεοπτικού σποτ και χρειάζεται οργάνωση ώστε να μην υπάρχουν απρόοπτα.

Η επεξεργασία.

Ακόμα και εάν ο ίδιος ο φωτογράφος δεν κάνει την τελική επεξεργασία εικόνας πρέπει να γνωρίζει ο ίδιος αρκετά καλά το photoshop και να έχει στο μυαλό του πως θέλει να είναι το αποτέλεσμα. Σωστά χρωματικά δείγματα εικόνων θα βοηθήσουν αυτόν που θα κάνει την επεξεργασία . Ένα πρώτο τελικό προσχέδιο από τον φωτογράφο για την σύνθεση είναι χρήσιμο και γλυτώνει χρόνο και λάθη.

---

 

2. Προϊοντική φωτογραφία

Εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο απλά, αλλά όχι τόσο απλά όσο φαίνονται.
Και εδώ υπάρχουν διαφορετικές περιπτώσεις.

2α) Kατάλόγος

Σε αυτή την ο φωτογράφος πρέπει να επιλέξει την καλύτερη τεχνική για να έχει συνέπεια στο αποτέλεσμα και ταυτόχρονα ταχύτητα χωρίς αυτά να είναι εις βάρος της ποιότητας.
Παράδειγμα 
Ένα e-shop με τσάντες και αξεσουάρ με διαφορετικά μεγέθη, υφές και χρώματα. Όλες οι φωτογραφίες θα εμφανίζονται μαζί οπότε πρέπει το αποτέλεσμα να είναι ομοιόμορφο και ελκυστικό.
Η επιλογή του φόντου είναι πολύ σημαντική ακόμα και εάν στο τέλος αφαιρεθεί (ξεγύρισμα).
Απαραίτητη είναι η εκ των προτέρων γνώση της τελικής διάστασης της κάθε εικόνας, της αναλογίας -ιδανικά σε pixels-, του orientation (οριζόντιο,κάθετο), της ακριβής ποσότητας και ενδεικτικά της ποικιλίας των προϊόντων ώστε να μπορεί να γίνει υπολογισμός του χρόνου και σωστή κατηγοριοποίηση.
Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί έχει άμεση επίπτωση στην συνέπεια του αποτελέσματος. Εάν γίνουν αλλαγές στο αρχικό στήσιμο είναι σχεδόν αδύνατο να επανέλθουν χωρίς να υπάρχουν διαφορές στην ομοιομορφία.
Πολλές φορές η δυνατότητα να βρίσκονται όλα τα προϊόντα ταυτόχρονα στο στούντιο δεν υπάρχει και αυτό πρέπει να το γνωρίζει ο φωτογράφος για να μπορεί να δημιουργήσει το περιβάλλον και τον φωτισμό του με τέτοιον τρόπο που να μπορεί να το επαναλάβει, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό (σχεδόν αδύνατο αφού μερικά χιλιοστά διαφοράς ενός φωτός μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά).
Το στήσιμο
Ο τρόπος που θα στηθούν τα προϊόντα είναι σημαντικός για να καταλαμβάνουν τον ίδιο χώρο στο κάδρο. Για παράδειγμα, τσάντα με λουράκι πρέπει να καταλαμβάνει τον χώρο που καταλαμβάνει η τσάντα χωρίς λουράκι, άρα το πώς θα στηθούν τα λουριά είναι κάτι που πρέπει να αποφασιστεί στην αρχή.
Το φως
Τα σκούρα αντικείμενα είναι αδύνατο να φωτιστούν στην ίδια ένταση με τα ανοιχτόχρωμα αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το φόντο να μην είναι πάντα όμοιο οπότε σε κάθε περίπτωση συνιστάται ξεγύρισμα προκειμένου να αποφευχθούν ανομοιομορφίες στα χρώματα και την τονικότητα του φόντου.
Στους καταλόγους, επειδή υπάρχει μεγάλος αριθμός φωτογραφιών, δεν συνίσταται η επεξεργασία εικόνας για διόρθωση προβλημάτων. Είναι καλό να προλαμβάνονται τα προβλήματα και να διορθώνονται οι ατέλειες, όσο είναι δυνατό, την ώρα της φωτογράφισης. Η οργάνωση θα βοηθήσει σε προβλήματα που θα πρέπει να λυθούν αργότερα στη επεξεργασία, π.χ. καταγραφή των κωδικών εικόνων που χρειάζονται συγκεκριμένη διόρθωση. Χρωματικά δείγματα είναι καλό να έχουμε στην επεξεργασία για επαλήθευση.

 

2β) Packshot  

Σε αυτή την περίπτωση έχουμε την φωτογράφιση προϊόντος για ενημέρωση, διαφήμιση και αναγνωρισιμότητα.
Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν παλιότερα η φωτογράφιση των πακέτων τσιγάρων που συνόδευαν τις έντυπες και κινηματογραφικές διαφημίσεις ενώ σήμερα η χρήση τους περιορίζεται σε προωθητικές ενέργειες στα σημεία πώλησης.
Παρ’όλα αυτά packshot είναι η οποιαδήποτε φωτογραφία χρησιμοποιείται για την αναγνώριση του προϊόντος, και αφορά συνήθως το προϊόν μαζί με την συσκευασία του (εντός ή μαζί).

Εδώ ο φωτογράφος πρέπει να έχει στο μυαλό του κάποια βασικά πράγματα.
α)Το προϊόν πρέπει να είναι αναγνωρίσιμο. Οποιαδήποτε δημιουργική παρέμβαση που το καθιστά δυσανάγνωστο ή μη αναγνωρίσιμο είναι λάθος.
Ο φακός που θα χρησιμοποιήσει πρέπει να μην παραμορφώνει, το ίδιο και η γωνία λήψης.
Το ίδιο το προϊόν πρέπει να είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, συνιστάται να έχουμε πολλά προϊόντα για να διαλέξουμε τα καλύτερα, ειδικά σε περιπτώσεις μαλακών συσκευασιών απαιτείται προσεγμένη συσκευασία και μεταφορά.
Σε περιπτώσεις αυτοκόλλητης ετικέτας καλό είναι να έχουμε προϊόντα χωρίς ετικέτες και σκέτες ετικέτες για να τις τοποθετούμε εμείς.
Καλή παρατήρηση του προϊόντος.
Κάθε συσκευασία έχει ιδιαιτερότητες, κάποιος έχει εργαστεί για να το σχεδιάσει και έχει υπολογίσει σε πολλές περιπτώσεις χρηστικές ή διακοσμητικές λεπτομέρειες που θα πρέπει να αναδεικνύονται.Αντίθετα, σε κάποιες περιπτώσεις, ατέλειες θα πρέπει να διορθώνονται.
Στα packshots το photoshop είναι φίλος μας. Παράδειγμα τα πλαστικά μπουκάλια νερό, για να γράψουν σωστά χρειάζονται φωτισμό back light, η ετικέτα θέλει direct φως για να διαβάζει. Το ιδανικό είναι να κάνουμε ξεχωριστές λήψεις για κάθε στοιχείο και να τα ενθέσουμε στο photoshop. Αυτή η τεχνική ισχύει για όλες τις περιπτώσεις που κάποια φώτα ακυρώνουν άλλα, ειδικά σε μικρά αντικείμενα που είναι αδύνατο να μασκάρεις το φως. Στην περίπτωση ενός ρολογιού, για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστούν 8-10 ξεχωριστές λήψεις προκειμένου να έχουμε σωστά φωτισμένες υφές και λεπτομέρειες.
Η επεξεργασία ειδικά των packshots πρέπει να γίνεται με εργαλεία που δίνουν την μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια, το pen tool είναι ένα από αυτά.
Σε πολλές περιπτώσεις τυπωμένων συσκευασιών είναι αδύνατο να έχουμε τέλειες συσκευασίες. Προβλήματα με εμφάνιση του ράστερ, διπλοπατημένα χρώματα σε κείμενο είναι συχνά, γι αυτό είναι καλό να έχουμε την δυνατότητα να μπορούμε να ενθέσουμε τα γραμμικά της αρχικής μακέτας ώστε το αποτέλεσμα να είναι τέλειο.

---

 

3. Φωτογραφία μόδας

Και εδώ υπάρχουν διαφορετικές περιπτώσεις.
Στο studio ή εκτός studio. Δεν υπάρχει καλύτερο ή χειρότερο, και τα δύο θέλουν την προσοχή τους και έχουν τις δυσκολίες τους.

3α) Studio

Στην περίπτωση του Studio ο χώρος δίνει την άνεση του να προσαρμόσεις τον φωτισμό σου και να μην εξαρτάσαι από την ώρα και τον καιρό. Από την άλλη σου στερεί την ποικιλία και δυνατότητες εναλλαγών στο φόντο και σε πόζες.
Η φωτογράφιση στο Studio χρειάζεται κάποια προετοιμασία για να υπάρχει ένα θέμα, αντικείμενα (props) και ίσως κάποια έπιπλα τα οποία θα αναλάβει να νοικιάσει ένας στυλίστας με βάση την κεντρική ιδέα της φωτογράφισης. Με  λίγα πράγματα μπορείς να ξεφύγεις από το βαρετό γκρι φόντο και να δώσεις ενδιαφέρον στην φωτογράφιση κρατώντας ως κυρίως θέμα το ρούχο.

3β) Outdoor

Τα κλειδιά είναι η σωστή επιλογή τοποθεσίας, η γνώση της κατεύθυνσης του φωτός και η δυνατότητα βασικών υποδομών (για παράδειγμα, χώρος να αλλάζουν τα μοντέλα, ρεύμα για να δουλεύουν πιστολάκια και φώτα).
Όποτε ένας φωτογράφος παίρνει τους δρόμους (και δεν είναι για ρεπορτάζ) χρειάζεται μια μικρού ή μεγαλύτερου μεγέθους παραγωγή. Στην καλύτερη περίπτωση ένας βοηθός με έναν ανακλαστήρα  makeup artist, stylist, κομμωτής και κάποιος διαθέσιμος χώρος ή ένα βαν.
Εκεί η δημιουργικότητα του φωτογράφου μπορεί να κάνει θαύματα. Η αξιοποίηση όλων των συνθηκών που θα βρει, η καλή διάθεση που θα εμπνεύσει στα μοντέλα, ο πειραματισμός και λίγο η τύχη, έχουν σημασία. Τέλος, θέλει προσοχή ο σωστός προγραμματισμός, να μην χάσεις το φως την σωστή ώρα .

Μοντέλα

‘Ίσως το σημαντικότερο μέρος στην φωτογραφία μόδας και όχι μόνο.
Κατά την γνώμη μου είναι το μόνο πράγμα που δεν κάνουμε σωστά στην Ελλάδα. Η διαδικασία του casting έχει μεγάλη σημασία, δεν πρέπει να επιλέγουμε μοντέλα με τα προσωπικά μας κριτήρια.
Η επιλογή πρέπει να γίνεται με βάση την κεντρική ιδέα, η οποία πρέπει να βγαίνει από την επιλογή των ρούχων .
Επίσης η επιλογή με βάση κάποια χαρακτηριστικά που μας κερδίζουν είναι λάθος. Αν ένας άνθρωπς έχει ωραία μάτια δεν μας  εξασφαλίζει ότι μπορεί να ποζάρει φυσικά, να έχει ενδιαφέρουσες εκφράσεις ή να ταιριάζει με το ρούχο που θα φορέσει. Ένα λάθος που γίνεται συχνά, για οικονομικούς λόγους, είναι η επιλογή φίλων και γνωστών για μοντέλα, ειδικά σε περιπτώσεις καταλόγων. Εάν δεν είναι κάποιος μοντέλο ή σαν μοντέλο και δεν ταιριάζει με τα ρούχα που θα φορέσει, είναι προτιμότερο να τα βάλουμε σε κούκλα.
Συνήθως οι φωτογράφοι έχουν καλύτερη αντίληψη στην επιλογή μοντέλων λόγω της εμπειρίας τους.

---

 

4. Φωτογράφιση φαγητών (Food Photography)

Από κατάλογο εστιατορίου μέχρι συσκευασία, η φωτογράφιση τροφίμων είναι ένας κλάδος που χρειάζεται ξεχωριστή αναφορά.
Το πρώτο και σημαντικότερο σημείο εδώ λέγεται στυλίστας (Food Stylist) και είναι το Α και το Ω στην επιτυχία της φωτογράφισης. Δεν υπάρχει ούτε μια πιθανότητα κάτι που θα επιμεληθεί ένας στυλίστας να καταφέρει να το επιμεληθεί ένας φωτογράφος, η μητέρα του ή ένας φίλος του καλύτερα. Μιλάμε για τεράστιες διαφορές από το πιο απλό (ένα κομμένο πορτοκάλι) μέχρι το ποιο σύνθετο (τούρτες, παγωτά, μουσακά). Στην συγκεκριμένη κατηγορία ο φωτογράφος δίνει το σκήπτρο στον food stylist. Αυτό που φωτογραφίζει έχει μεγαλύτερη σημασία από τον τρόπο.

Ο καλός στυλίστας θα ορίσει την σύνθεση, τα αντικείμενα (πιάτα, πιρούνια, επιφάνειες) που τις περισσότερες φορές τα έχει ή μπορεί να τα προμηθευτεί ευκολότερα από τον φωτογράφο. Ανάλογα με την περίπτωση ο φωτισμός (ίσως back light), μικρό βάθος πεδίου ,χρήση σπότ ή και καθρεφτών μπορούν να αναδείξουν ένα καλοστημένο φαγητό .
Προσοχή: Ο χρόνος που έχει ο φωτογράφος για να φωτίσει και να τραβήξει το θέμα του είναι περιορισμένος. Τα τρόφιμα κάτω από τα φωτογραφικά φώτα αλλά και στην έκθεσή τους σε συνθήκες δωματίου αλλοιώνονται με αποτέλεσμα τα πράσινα να μαυρίζουν και να μαραίνονται οι σάλτσες να βγάζουν νερά κ.λ.π.
Οι αποφάσεις πρέπει να παίρνονται γρήγορα και ο πελάτης να βρίσκεται επιτόπου για να κάνει παρατηρήσεις .
Στην Ελλάδα έχουμε λίγους αλλά πολύ καλούς Food stylists που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από ξένους συναδέλφους τους.

Κωνσταντίνος Πρωτογερίδης